"ยูโร...ตาเป็นวุ้น"

"ยูโร...ตาเป็นวุ้น"



ยูโรเป็นสุนัขตาเดียว พันธุ์ชิวาวา อายุ 4 ปี เจ้าของแจ้งว่า ยูโรมีอาการตาขุ่น โดยไม่ทราบว่าเป็นมากี่วันแล้วแต่เพิ่งสังเกตเห็นวันนี้ ตาอีกข้างเคยถูกสุนัขกัดจนต้องควักตาออก หลายปีแล้ว ยูโรมีโรคประจำตัวคือเป็นลมชัก ต้องทานยาระงับชักอยู่อย่างต่อเนื่อง



จากการตรวจดวงตาข้างขวาของยูโร พบว่า รอยขุ่นดังกล่าวคือแผลที่กระจกตาค่อนข้างลึกและกว้าง เริ่มมีวุ้นในตาทะลุออกมา ยูโรค่อนข้างปวดมาก แต่ในความเจ็บปวดยังมีความหวังอยู่ การตอบสนองทางประสาท และแสง รวมถึงกล้ามเนื้อรอยดวงตายังสามารถตอบสนองได้ดี ยูโรยังไม่แสดงอาการทางระบบประสาท หรือมีอาการชักให้เห็นในห้องตรวจ ยังมีสติรู้ตัว และทรงตัวได้ดี สัญญาณชีพอื่น ๆ ยังอยู่ในเกณฑ์ปกติ มีเพียงดวงตาข้างขวาที่เป็นแผลรุนแรง



สัตวแพทย์วางแผนให้รักษาดวงตาก่อนเป็นอันดับแรก โดยแนะนำวิธีการรักษาแบบเร่งด่วนคือ แนะนำเย็บหนังตาที่สามปิดบริเวณแผลกระจกตาข้างขวา และเย็บปิดเปลือกตาไปพร้อมกันด้วย แต่ยูโรจำเป็นต้องวางยาสลบเพื่อทำการเย็บหนังตาดังกล่าว เพราะจะมีความเจ็บปวดมากระหว่างทำการรักษา เนื่องจากยูโรมีปัญหาเรื่องลมชักเป็นโรคประจำตัว สัตวแพทย์จึงแจ้งความเสี่ยงในการวางยาสลบในสุนัขที่มีปัญหาทางระบบประสาท ว่าอาจพบอาการชักหลังฟื้นสลบได้ หรือมีข้อแทรกซ้อนขณะวางยาสลบได้มากกว่าสุนัขปกติ เจ้าของจึงยังขอไม่ให้ทำการเย็บตา และขอให้รักษาทางยาก่อน



สัตวแพทย์เจ้าของไข้จึงส่งยูโรตรวจกับคลินิกโรคตาในเวลาต่อมา ด้วยข้อจำกัดหลายอย่างที่เจ้าของแจ้งมา คุณหมอให้ความเห็นว่า หากใช้ยาหยอดตาร่วมกับการทานยาอย่างเดียว ยูโรมีความเสี่ยงว่าบาดแผลอาจไม่ตอบสนองต่อยา หรือเป็นแผลมากขึ้น จะทำให้ยูโรเสี่ยงกระจกตาทะลุและแตก มีการติดเชื้อลุกลามได้ จนอาจต้องทำการควักตาออก ซึ่งเจ้าของรับทราบ และไม่อยากให้ถูกควักดวงตาออก แต่ยังรับความเสี่ยงในการวางยาสลบไม่ได้

ยูโร ถูกฝากเข้ารักษาในหน่วยสัตว์ป่วยใน โดยสัตวแพทย์คลินิกโรคตา วางแผนให้ยาหยดตาปฏิชีวนะเพื่อรักษาแผลที่กระจกตา 2 ชนิดร่วมกัน โดยให้หยอดตาทุก 2 ชั่วโมง จ่ายยาลดอาการเกร็งรูม่านตาเพื่อลดอาการปวด และยาช่วยป้องการสลายเนื้อเยื่อกระจกตาจากการติดเชื้อ ร่วมกับให้ยาระงับชัก ยาฆ่าเชื้อและยาลดปวดแบบทานด้วย

ยูโรได้รับการรักษา และดูแลเป็นอย่างดีจากทีมสัตวแพทย์และพยาบาล มีการให้ตาหยอดตา และป้อนยาอย่างเนื่อง จนกระทั่ง 10 วัน แผลที่กระจกตาของยูโรแคบเล็กลงมา วุ้นที่ทะลักออกมาหายดี เหลือเป็นแผลที่กระจกตาขนาดเล็ก สัตวแพทย์คลินิกโรคตา พิจารณาหยุดยาลดอาการปวดเกร็ง และยาป้องกันการสลายเนื้อเยื่อกระจกตา และลดความถี่ในการหยอดยาปฏิชีวนะลงเหลือวันละ 4 เวลา สัตวแพทย์ยังคงจ่ายยาคุมการติดเชื้อแบบทานต่อเนื่องครบ 2 สัปดาห์และหยุดยาทาน เมื่อครบ 3 สัปดาห์ ดวงตาของยูโรหายดีจนเป็นปกติ แผลที่กระจกตาหายสนิทดี เหลือเพียงแผลเป็นสีขาว แต่ไม่มีอาการเจ็บปวดใดใดแล้ว เมื่อยาปฏิชีวนะหมด จึงพิจารณาหยุดยาหยอดตา

ในระหว่างที่พักฟื้นในโรงพยาบาล 3 สัปดาห์ ยูโรไม่มีอาการชักเลย เนื่องจากได้ยาระงับชักอย่างต่อเนื่อง หลังจากที่อาการทุกอย่างคงที่แล้ว สัตวแพทย์จึงให้ยูโรกลับบ้าน และรักษาอาการทางประสาทต่อเนื่อง แล้วนัดตรวจอาการซ้ำทุก 2-3 เดือน



เกร็ดความรู้จากคุณหมอ :

อาการแผลที่กระจกตา เกิดจากหลายสาเหตุ โดยเฉพาะในสุนัขพันธุ์หน้าสั้น ตาโปน ดวงตามีโอกาสที่จะสัมผัสกับสิ่งแวดล้อม หรือเกิดอุบัติเหตุได้ง่าย หากแผลที่กระจกตาที่เกิดขึ้นได้รับการรักษาอย่างท่วงทีตั้งแต่ที่พบว่ามีบาดแผล โอกาสที่จะหายดีค่อนข้างสูง แต่หากปล่อยไว้นานจะมีการติดเชื้อแทรกซ้อนเข้า จนการอักเสบเริ่มเกิดการลุกลามจนอาจทำให้เกิดกระจกตาทะลุได้ ซึ่งเป็นเรื่องที่ไม่พึงประสงค์จะให้เกิดขึ้น เพราะอาจส่งผลร้ายแรงจนถึงขั้นหากเกิดความเจ็บปวดมาก หรือกระจกตาทะลุ ส่งผลต่อการมองเห็น อาจถึงขั้นต้องควักดวงตาออก

ทั้งนี้ หากแผลกระจกตารุนแรงมาก เช่นเป็นแผลชั้นลึก หรือมีวุ้นและโครงสร้างในดวงตาทะลุออกมาแล้วนั้น การจะรักษาให้ประสบผลสำเร็จอาจต้องใช้วิธีการผ่าตัดเย็บเอาหนังตาที่สามมาปิด หรือเยื่อบุตาเพื่อช่วยเร่งการสมานบาดแผล ร่วมกับการใช้ยาหยอดตา และยาทางระบบโดยการฉีดหรือกินเข้ามาช่วย การรักษาจะยิ่งประสบผลสำเร็จไม่ใช่แค่การเริ่มต้น แต่การหยอดตาอย่างต่อเนื่องตามเวลาและความถี่ที่สัตวแพทย์กำหนด จะทำให้ผลการรักษาเป็นที่น่าพอใจมากขึ้น

เรื่องและภาพโดย
สพ.ญ. สุพัตรา จันทร์โฉม
สัตวแพทย์เจ้าของไข้