ตับอ่อนอักเสบ... ภัยเงียบที่แสนทรมาน

ตับอ่อนอักเสบ...ภัยเงียบที่แสนทรมาน



น้องชิกเก้น สุนัข เพศเมีย สายพันธุ์ผสม อายุ 8 ปี เจ้าของสังเกตว่าน้องชิ กเก้นมีอาการซึม เบื่ออาหาร 2-3 วัน จากนั้นน้องชิกเก้นเริ่มแสดงอาการอาเจียนอย่างต่อเนื่องในเวลาต่อมา เจ้าของจึงจัดสินใจพาน้องชิกเก้นเข้ารับการตรวจวินิจฉัยเพื่อหาสาเหตุของความผิดปกติที่โรงพยาบาลสัตว์ไอเว็ท สาขาพระราม 9



จากการตรวจร่างกายโดยสัตวแพทย์ พบว่า น้องชิกเก้นมีอาการซึม อ่อนแรงอย่างมาก หอบหายใจกระแทกอย่างรุนแรง ร่วมกับมีอาการปวดเกร็งช่องท้องอย่างมาก สัตวแพทย์จึงตัดสินใจตรวจประเมินความผิดปกติเพิ่มเติมด้วยการเจาะเลือด พบว่า สุนัขมีสภาวะค่าไตหรือค่าของเสียในกระแสเลือดเพิ่มขึ้นสูง (Azotemia) ร่วมกับเอนไซม์อะไมเลส (Amylase) และเอนไซม์ไลเปส(Lipase) ที่สูงมากๆ ร่วมกับสภาวะเลือดเป็นกรด (Acidosis) จึงตัดสินใจตรวจเพิ่มเติมด้วยชุดตรวจตับอ่อนอักเสบ ซึ่งจากผลตรวจที่ได้คือ น้องชิกเก้นมีภาวะตับอ่อนอักเสบอย่างรุนแรงนั่นเอง โดยโรคนี้จะทำให้สุนัขหรือแมวมีอาการปวดท้องอย่างรุนแรง ร่วมกับมีอาการคลื่นไส้อาเจียนอย่างหนักอีกด้วย สัตวแพทย์จึงแนะนำให้เจ้าของฝากน้องชิกเก้นเข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาลก่อนในเบื้องต้น และวางแผนที่จะทำการตรวจเพิ่มเติมด้วยวิธีการอัลตราซาวด์ในลำดับถัดไป



ระหว่างเข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาล สัตวแพทย์ได้ทำการผสมสารอิเลคโตรไลท์บางชนิดลงในน้ำเกลือที่ให้ผ่านทางกระแสเลือดเพื่อปรับสมดุลร่างกายจากสภาวะเลือดเป็นกรดก่อน จากนั้นจึงให้ยาลดอาเจียน และยาลดปวดอาการปวดท้อง ในลำดับถัดไป โดยในช่วงแรกที่น้องชิกเก้นยังมีอาการอาเจียนอย่างหนักอยู่นั้น สัตวแพทย์ได้ตัดสินใจให้สารอาหารผ่านทางกระแสเลือดแทนการป้อนอาหารเป็นระยะเวลาหนึ่ง จนกระทั่งพบว่าน้องชิกเก้นเริ่มอาเจียนลดลงแล้วจึงเปลี่ยนมาให้อาหารเหลวผ่านทางการกินแทน หลังจากเข้ารับการรักษา 3 วัน สัตวแพทย์ได้ทำการตรวจประเมินความผิดปกติจากเลือดอีกครั้ง พบว่า ค่าไต หรือค่าของเสียในกระแสเลือดกลับเข้ามาอยู่ในเกณฑ์ปกติแล้ว ร่วมกับไม่มีสภาวะเลือดเป็นกรดแต่อย่างใด

ทั้งนี้โรคตับอ่อนอักเสบเป็นโรคที่ต้องใช้ระยะเวลาในการดูแลรักษาค่อนข้างนาน เจ้าของจึงขอให้ทางโรงพยาบาลทำเรื่องส่งตัวน้องชิกเก้นไปรักษาต่อที่โรงพยาบาลสัตว์ใกล้บ้านในเวลาต่อมาเพื่อความสะดวกในการเยี่ยมและติดตามอาการอย่างใกล้ชิด



เกร็ดความรู้จากคุณหมอ

โรคตับอ่อนอักเสบในสุนัขเป็นความผิดปกติที่อันตรายมากอย่างหนึ่ง สัตว์ป่วยจะแสดงอาการอาเจียนและปวดท้องอย่างรุนแรง อาจมีอาการถ่ายเหลวร่วมด้วย และบางรายที่มีอาการรุนแรงสามารถทำให้สุนัขช็อคและเสียชีวิตได้ทันที สาเหตุการเกิดโรคนั้นส่วนใหญ่มักเกิดในสุนัขที่อ้วนกว่าปกติ โดยเฉพาะในสุนัขที่เจ้าของมักให้กินอาหารที่มีไขมันสูงบ่อยๆ เช่น ของทอดต่างๆ หรือ อาหารที่ใช้น้ำมันเยอะ จะยิ่งเป็นปัจจัยโน้มนำให้เกิดโรคตับอ่อนอักเสบได้ง่ายเช่นกัน นอกจากนี้แล้วสายพันธุ์สุนัขก็มีส่วนเกี่ยวข้องต่อการป่วยด้วยโรคตับอ่อนอักเสบเช่นกัน จากการศึกษาพบว่าสุนัขที่โอกาสป่วยเป็นโรคตับอ่อนอักเสบแบบเฉียบพลันได้ง่าย ได้แก่ สายพันธุ์ Miniature Schnauzers ,Yorkshire terriers ,Shetland sheepdog, Silky Terriers, Dachshund, Cocker spaniels ,Miniature Poodles เป็นต้น ส่วนโรคตับอ่อนอักเสบแบบเรื้องรังมักพบในสุนัขสายพันธุ์ Boxer, Cavalier King Charles spaniels และ Collies เขียนและเรียบเรียงโดย น.สพ.ตะวัน สันธนะจิตร (สัตวแพทย์ผู้ให้การรักษา)