น้องปิงปิง อาการใบหูซ้ายบวมอักเสบ คันหู และสะบัดบ้าง

น้องปิงปิง เป็นสุนัขพันธุ์ไทย อายุประมาณ 10 ปี ทำหมันแล้ว เจ้าของพาน้องมาโรงพยาบาลด้วยอาการใบหูซ้ายบวมอักเสบ ซึ่งหลังจากซักประวัติพบว่าเจ้าของเลี้ยงน้องปิงปิงแบบปล่อยบริเวณรอบๆบ้าน ก่อนหน้านี้มีอาการคันหู และสะบัดบ้าง แต่ไม่ได้สังเกตชัดเจน น้องปิงปิงยังกินน้ำกินอาหารได้ปกติ เคยมีประวัติรักษาพยาธิเม็ดเลือดเมื่อนานมาแล้ว ทำวัคซีนครบ และป้องกันเห็บหมัดสม่ำเสมอ

จากการตรวจร่างกายพบว่าใบหูทางด้านซ้ายของน้องปิงปิง บวมตั้งแต่โคนหูจนถึงปลายใบหู นอกจากนี้ยังพบว่า ในช่องหูทั้ง 2 ข้างของน้องปิงปิง มีขี้หูสีน้ำตาลปริมาณเยอะ สัตวแพทย์ได้เก็บตัวอย่างจากขี้หู และผิวหนังบริเวณใบหูไปส่องตรวจด้วยกล้องจุลทรรศน์ พบว่าในขี้หูและผิวหนังของน้องปิงปิง มีเซลล์ของแบคทีเรีย ยีสต์ และเซลล์อักเสบ ซึ่งวินิจฉัยได้ว่า น้องปิงปิงมีภาวะช่องหูอักเสบจากการติดเชื้อ (otitis externa) ส่งผลทำให้น้องปิงปิงรู้สึกคัน จึงแสดงออกด้วยการสะบัดหู ทำให้เส้นเลือดขนาดเล็กที่ปลายใบหูแตกจนเกิดน้ำเลือดคั่งที่ใบหูจนกลายเป็นภาวะหูบวมนั่นเอง
แนวทางในการรักษา จำเป็นที่จะต้องเริ่มจากการรักษาที่สาเหตุของภาวะหูบวม นั่นคือการติดเชื้อ สัตวแพทย์ได้ทำความสะอาดเช็ดหูให้น้องปิงปิงจนสะอาดทั้ง 2 ข้าง ให้ยาปฏิชีวนะและยาลดอักเสบแบบหยดหู ซึ่งเจ้าของต้องทำความสะอาดหูและหยดยาต่อเนื่องอย่างน้อย 7-14 วัน สำหรับใบหูด้านซ้ายที่บวม เบื้องต้นสัตวแพทย์ได้ทำการเจาะดูดเอาเลือดที่คั่งในใบหูออก และพันผ้าเพื่อลดโอกาสการกลับมาของเลือดคั่ง แต่เนื่องจากสุนัขจะค่อนข้างซน จึงทำผ้าปิดแผลหลุด สุนัขเกาหูร่วมกับสะบัดหู ทำให้ยังมีเลือดคั่งในใบหูเหลืออยู่ สัตวแพทย์จึงวางแผนการรักษาใหม่ โดยการใช้การผ่าตัดเข้ามาแก้ไขแทนซึ่งเป็นการแก้ไขระยะยาว โดยก่อนการผ่าตัด สัตวแพทย์ได้ทำการตรวจเลือดเพิ่มเติม เพื่อเป็นการเตรียมความพร้อมก่อนการวางยา พบว่าผลเลือดปกติดีทุกอย่าง ไม่พบพยาธิเม็ดเลือด
ในส่วนของการผ่าตัดแก้ไข ทำโดยกรีดเปิดที่ใบหูด้านในบริเวณที่บวม ระบายเอาเลือดทั้งหมดออกมาและเย็บปิดแผล การเย็บแผลมีจุดประสงค์เพื่อให้ใบหูของน้องเป็นแผลเป็นและพังผืด ไม่มีช่องว่างระหว่างเนื้อของใบหูอีก จึงเป็นการแก้ไขภาวะหูบวมแบบถาวร ส่วนใหญ่โอกาสจะกลับมาเป็นอีกค่อนข้างน้อยมาก
การผ่าตัดผ่านพ้นไปได้ด้วยดี น้องปิงปิงฟื้นตัวได้ดีมากๆ หลังผ่าตัด น้องปิงปิงพักฟื้นอยู่ที่โรงพยาบาลต่อประมาณ 2 วัน เจ้าของก็รับกลับไปดูแลป้อนยาต่อที่บ้าน สัตวแพทย์จะทำการนัดกลับมาติดตามอาการและตรวจแผลเป็นระยะ จนประมาณ 2 สัปดาห์แผลก็หายสนิท ซึ่งในระหว่างการรักษาแผลผ่าตัด สัตวแพทย์ก็ได้ทำการรักษาช่องหูอักเสบไปพร้อมกันเลย ซึ่งตอนนี้น้องปิงปิงก็หายเป็นปกติแล้ว
เกร็ดความรู้เพิ่มเติม
การป้องกันการเกิดหูอักเสบ และใบหูบวม
กำจัดสาเหตุ
รักษาความสะอาดของช่องหูและใบหูสม่ำเสมอ ด้วยการเช็ดทำความสะอาดด้วยน้ำยาเช็ดหูสัปดาห์ละ 1-2 ครั้งตามความเหมาะสม
ป้องกันเห็บหมัดสม่ำเสมอ เพื่อป้องกันการเกิดการเกา
เมื่อพบปัญหาสุนัขมีขี้หูเยอะ หรือมีอาการคัน ให้รีบพามาพบสัตวแพทย์ทันที อย่าปล่อยให้สุนัขมีอาการเรื้อรัง เพราะจะทำให้ใช้ระยะเวลาในการรักษานาน และส่งผลเสียอื่นๆตามมาได้
การกระทบกระแทก หรือการกัดกันของสุนัข ก็เป็นสาเหตุนึกของภาวะหูอักเสบ และอาการหูบวมได้ ถ้าพบว่ามีปัญหาควรมาปรึกษา หรือพาสุนัขมาพบสัตว์แพทย์ทันทีค่ะ
การดูแลสุนัขหลังการผ่าตัด
1. เจ้าของควรทำการดูแลสุนัขอย่างใกล้ชิด ต้องมีการจำกัดบริเวณสุนัข ห้ามกระโดดหรือวิ่งเล่นมากเกินไป เพราะจะกระทบกระเทือนแผลได้
2. จะต้องใส่ Elizabeth Collar ตลอดเวลา เพื่อป้องกันสุนัขทำการเกาแผล ซึ่งจะส่งผลทำให้แผลสกปรก และมีการติดเชื้อตามมาได้
3. ป้อนยาตามที่คุณหมอสั่งอย่างตรงเวลาสม่ำเสมอ นอกจากจะทำให้แผลหายเร็วแล้ว ยังป้องกันการติดเชื้อแทรกซ้อนตามมาได้
4. พาน้องสุนัขมาพบคุณหมอตามนัดสม่ำเสมอ คุณหมอจะได้ประเมินการรักษาได้อย่างถูกต้อง เท่านี้แผลก็จะหายเป็นปกติได้อย่างรวดเร็ว
สพ.ญ.สายพิณ อยู่ต้น (สัตวแพทย์ผู้ทำการผ่าตัด)